Domena jest pierwszym elementem Twojej strony internetowej, z którą ma do czynienia użytkownik. Jej budowa powinna być prosta, a nazwa łatwa do zapamiętania. Wybierając nową domenę dla swojej strony, musisz pamiętać, że każda domena internetowa jest unikalna. Co jeśli interesująca Cię domena, jest już zarezerwowana? Jak sprawdzić do kogo należy witryna internetowa? Na te pytania znajdziesz odpowiedź w tekście.
Co to jest domena internetowa?
Podstawowa definicja domeny internetowej mówi, że jest to unikalny element adresu w systemie DNS, pozwalający na odnalezienie różnego rodzaju zasobów, m.in. strony www czy poczty e-mail. Żeby dobrze zrozumieć budowę domen internetowych, musisz poznać ich rodzaje funkcjonujące w sieci.
Rodzaje domen internetowych
Podstawowy podział stanowią domeny najwyższego poziomu (ang. TLD – Top Level Domain) oraz drugiego poziomu (ang. SLD – Second Level Domain).
Źródło: winningwp.com/
TLD – domeny najwyższego poziomu
Domeny te znajdują się najwyżej w hierarchii systemu DNS. W dalszej kolejności dzielą się one na domeny funkcjonalne (ang. gTLD – generic Top Level Domain) oraz domeny krajowe (ccTLD – country code Top Level Domain).
Domeny funkcjonalne (gTLD) informują o rodzaju działalności strony internetowej. Przykładami takich domen są:
- .com (ang. commercial) – działalności komercyjne,
- .gov (ang. government) – związane z rządem oraz instytucjami państwowymi,
- .edu (ang. education) – związane z edukacją,
- .org (ang. organisation) – organizacje oraz stowarzyszenia,
- .info (ang. information) – strony informacyjne,
- .int (ang. international) – organizacje międzynarodowe,
- .name – dla osób prywatnych.
Domeny krajowe (ccTLD) przeznaczone są dla państw, terytoriów zależnych oraz obszarów geograficznych, a ich budowa opiera się na dwóch literach, zgodnie ze standardem ISO 3166-1. Przykładowe domeny to:
- .pl – Polska,
- .eu – Unia Europejska,
- .fr – Francja
- .sx – Saint Maarten -terytorium zależne od Holandii, która posiada swoje własne rozszerzenie – .nl,
Liczba domen pierwszego poziomu jest bardzo duża, a ich aktualną listę znajdziesz na stronie ICANN. To prywatna organizacja zajmująca się między innymi działaniem systemu DNS oraz przyznawaniem nazw domen internetowych.
SLD – domeny drugiego poziomu
Jak sama nazwa wskazuje, domeny SLD znajdują się o jeden poziom niżej w hierarchii systemu DNS od domen TLD. Stąd też znajdują się one na lewo od kropki, która poprzedza domenę pierwszego poziomu.
Oznacza to, że nazwa, jaką wybierzesz przy rejestracji domeny pierwszego stopnia (np. .pl lub .com) będzie stanowić domenę drugiego stopnia.
Spośród domen drugiego poziomu wyróżniamy w szczególności domeny funkcjonalne krajowe, które stanowią połączenie domen krajowych i funkcjonalnych. Przykładami takich domen są:
- .org.pl
- .biz.pl
- .edu.pl
Zarządzaniem domenami drugiego stopnia w Polsce zajmuje się NASK – Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa.
Budowa domeny internetowej
Jak już się dowiedziałeś, podstawowym elementem domeny internetowej jest rozszerzenie nazwy domeny (TLD), czyli element znajdujący się po ostatniej kropce w nazwie całej domeny.
Tak więc, rejestrując witrynę „example.com” fragment „.com” stanowi TLD domeny, a „example” jej SLD.
Warto wiedzieć, że niektóre rozszerzenia SLD są już zarezerwowane na potrzeby m.in. krajowych domen funkcjonalnych.
Rejestrując domenę w Polsce, pamiętaj, że jej nazwa może składać się wyłącznie z:
- liter alfabetu łacińskiego (przy rejestracji domen globalnych nie można korzystać z polskich znaków, takich jak: ą, ć, ź itd.) lub liter polskiego alfabetu (w przypadku domen IDN),
- cyfr,
- znaku „-”, którego nie możemy użyć na początku, na końcu, równocześnie na 3. i 4. pozycji w nazwie domeny.
Niezależnie od poziomu nazwy domeny, nie może ona przekroczyć 63 znaków (bez rozszerzenia).
W nazwach hostów wielkość liter nie jest rozróżniana przez system DNS (ang. case insensitive), stąd też nie ma znaczenia czy w przeglądarce wpiszemy „grupatense.pl”, czy „Grupa-Tense.pl” – zawsze trafimy pod właściwy adres.
Działanie domeny internetowej
Wbrew pozorom, procesy związane z działaniem domeny internetowej są bardziej skomplikowane, niż na to wygląda.
W dużym uproszczeniu witryna internetowa funkcjonuje w poniższy sposób:
- Użytkownik wpisuje w przeglądarce adres strony internetowej.
- Komputer w pierwszej kolejności łączy się z serwerami DNS. Wysyła on wtedy zapytanie, gdzie może znaleźć stronę o podanym adresie.
- Serwer DNS po znalezieniu adresu IP serwera o danym adresie przesyła tę informację do komputera.
- Komputer po otrzymaniu adresu IP serwera łączy się z nim i prosi go o wyświetlenie strony o podanym adresie.
Jak widzisz, wiele czasu możesz zaoszczędzić korzystając z systemu DNS, dzięki któremu w przeglądarkach wpisujesz nazwę domeny, zamiast adresu IP.
Kto jest właścicielem domeny?
Wiesz już, czym jest domena internetowa i jak wybrać domenę odpowiadającą rodzajowi naszej działalności w internecie. Co jednak w przypadku, gdy domena jest już zarezerwowana, pomimo że pod jej adresem nie ma żadnej strony internetowej? Możesz dowiedzieć się, kto jest jej właścicielem, a co za tym idzie spróbować ją przejąć po wygaśnięciu okresu wynajmu!
Jak sprawdzić właściciela domeny?
Właściciela domeny sprawdzisz, używając protokołu TCP (nazwanego także WHOIS), który pozwala na uzyskiwanie z baz danych DNS informacji o posiadaczu domeny.
Dzięki protokołowi WHOIS uzyskasz o abonencie takie informacje jak:
- nazwę,
- adres korespondencyjny,
- adres e-mail,
- datę rejestracji
- datę wygaśnięcia obecnego okresu wynajmu.
W internecie znajdziesz wiele narzędzi korzystających z protokołu WHOIS. W szczególności godnymi uwagi i zaufania są następujące wyszukiwarki, należące do publicznych instytucji:
- dns.pl/whois – jest to wyszukiwarka należąca do Naukowej i Akademickiej Sieci Naukowej – NASK, która zajmuje się rejestrowaniem domen z rozszerzeniem .pl.
Z pomocą tej wyszukiwarki sprawdzisz, kto jest właścicielem domen .pl oraz .gov.pl,
- whois.eurid.eu – wyszukiwarka stworzona oraz zarządzana przez EURid (European Registry for Internet Domains) niekomercyjną organizację zajmującą się rejestrowaniem oraz zarządzaniem domenami z rozszerzeniem .eu.
Dzięki wyszukiwarce EURid możemy pozyskać informacje o właścicielach wyłącznie europejskich domen (.eu).
- who.is – serwis przydatny głównie przy sprawdzaniu właściciela domeny globalnej (.com). Wyszukiwarka zawiera dane z wielu źródeł i stanowi najuniwersalniejsze narzędzie. W przypadku domen europejskich oraz funkcjonalnych krajowych zazwyczaj posiada tylko powierzchowne informacje.
Czy zawsze możemy sprawdzić, do kogo należy domena?
Protokół WHOIS ograniczany jest przez regulacje prawne, chroniące dane osobowe właściciela i niepozwalające na uzyskanie informacji o tym, czyja jest domena.
Od momentu wprowadzenia RODO w maju 2018 r. uzyskanie informacji o właścicielu domeny .pl możliwe jest wyłącznie, gdy abonentem jest firma. Dane osób fizycznych są domyślnie ukryte, bez względu na wyrażenie zgody na ich publikację.
Sytuacja wygląda podobnie w przypadku domen globalnych (.com), gdzie dane właściciela mogą być ukryte lub widoczne, w zależności od jego wyboru.
W przypadku domen europejskich (.eu) sprawa jest znacznie prostsza, ponieważ udostępniane są dane firm, natomiast dane osób fizycznych pozostają ukryte.
Podsumowanie
Wiedząc, czym jest domena internetowa, znając jej rodzaje, a także budowę możesz teraz zająć się poszukiwaniem domeny, która będzie idealnie odpowiadać rodzajowi Twojej internetowej działalności.
Pamiętaj, że nawet jeśli wybrana przez Ciebie domena jest już zarezerwowana to nie wszystko stracone! Sprawdź informacje o domenie z pomocą poznanych wyszukiwarek WHOIS.
Może okres wynajmu wybranej przez Ciebie domeny wygasa za tydzień i wystarczy na nią poczekać?
